‘Berust’ bij de overheid
Met een Woo-verzoek kun je alleen ergens informatie opvragen als die ook 'berust' bij deze overheid. Als je toch verkeerd zit, wordt je verzoek soms naar de goede plek doorgestuurd.
Bij of onder
Als je informatie opvraagt, stuur je een verzoek naar een bepaald onderdeel van de overheid.1Bijvoorbeeld de burgemeester, de commissaris van de koning of een minister. Dat noemen we ook wel een ‘bestuursorgaan‘. Het is belangrijk om vooraf uit te zoeken bij welke instantie je moet zijn. Als jij een verzoek stuurt naar een organisatie die geen informatie heeft over jouw onderwerp, kunnen ze je ook niets geven. Omdat het stuk niet ‘berust’ bij de overheid.2Het is meer dan eens voorgekomen dat een bestuursorgaan met opzet een document ergens anders had ondergebracht, zodat het daar niet meer zou berusten. Bijvoorbeeld in een kluis of bij een notaris.
Instanties kunnen alleen informatie geven die ‘bij of onder hen berust’.3‘Bij of onder’ betekent dat de documenten ook zouden kunnen liggen bij een dienst, instelling of bedrijf dat onder verantwoordelijkheid valt van de instantie waar jij je verzoek aan hebt gestuurd. De Belastingdienst valt bijvoorbeeld onder de verantwoordelijkheid van het ministerie van Financien. Als je denkt dat de informatie die je zoekt bij het ministerie van Financien ‘berust’, maar je sluit niet uit dat het ook bij de Belastingdienst zou kunnen liggen, dan kun je je verzoek dus aan het ministerie van Financien sturen en schrijven dat je informatie wilt ‘bij of onder’ het ministerie. Dit betekent dat zij de documenten zelf hebben geschreven. Of dat zij de gevraagde documenten van anderen hebben gekregen.4Denk bijvoorbeeld aan een bouwplan. Een aannemer heeft het bouwplan gemaakt, maar hij heeft het naar een (overheids)instantie gestuurd om een vergunning aan te vragen.
De info ligt (ook) ergens anders
Er bestaat een vangnet als je bij het verkeerde bestuursorgaan informatie opvraagt. Volgens de wet5artikel 4.2 van de Woo moet het bestuursorgaan je namelijk helpen. Als het bestuursorgaan weet waar de gevraagde informatie te vinden is, moeten ze jouw verzoek doorsturen naar die organisatie. En dat moeten ze onverwijld doen, ‘onmiddelijk’ in gewoon Nederlands.
Als de informatie nergens bij de overheid ligt, maar dat wel had gemoeten én de informatie is nog ergens buiten de overheid beschikbaar, dan is er ook nog een geitenpaadje. De instantie waar je je verzoek hebt ingediend moet het dan ‘vorderen‘ van degene die over de informatie beschikt. Die is vervolgens verplicht om de informatie te overhandigen aan de overheid.6Dit keer niet ‘onverwijld’, maar ‘per ommegaande’. Ook dat betekent gewoon onmiddelijk, zonder vertraging..
Omdat bestuursorganen elkaar regelmatig documenten toesturen, is dezelfde informatie soms juist op meerdere plekken op te vragen. Je kunt hier rekening mee houden als je een Woo-verzoek indient. Als ze bomen willen kappen voor een snelweg, dan geeft het ministerie voor natuur misschien meer informatie dan het ministerie van infrastructuur.
Documenten die er hadden moeten zijn
Volgens de Raad van State betekent de verplichting om documenten die er hadden moeten zijn, maar er niet zijn, alsnog bij anderen te ‘vorderen’, niet dat een bestuursorgaan deze informatie alsnog zelf moet ‘vergaren’ en opstellen. ‘Deze bepaling ziet op de plicht van het bestuursorgaan om informatie te vorderen van degene die over de informatie beschikt. Deze bepaling gaat dus uit van al bestaande informatie die bij een ander (bestuurs) orgaan berust en niet om nog te vervaardigen informatie.’