Beroep bij niet-tijdig beslissen

Tijdig besluit afdwingen

Het beroep bij niet-tijdig beslissen is een procedure bij de rechtbank. Deze procedure start je als een overheidsinstantie zich niet houdt aan de antwoord- en reactietermijn. Om de procedure te kunnen volgen, moet je die instantie eerst in gebreke hebben gesteld. Daarmee geef je de overheid zich twee extra weken om alsnog een besluit te nemen over jouw Woo-verzoek.

Als de overheid zich niet houdt aan de ingebrekestelling, stuur je een brief¹Verderop op deze pagina leggen we je uit hoe je deze brief kunt versturen. naar de rechtbank bij jou in de buurt.²Om precies te zijn: de rechtbank die gaat over het gebied waar jouw woonplaats ligt. Op deze kaart kun je dat nakijken. Je maakt duidelijk wanneer je jouw Woo-verzoek (of bezwaar) hebt ingediend en wanneer je de ingebrekestelling hebt verstuurd. Vervolgens vraag je aan de rechtbank of ze de overheid willen dwingen een antwoord te geven.

De rechter zal de betreffende instantie nog eens twee weken de tijd geven. Of langer, als de rechter vindt dat er meer tijd nodig is.

Dwangsom

Als je denkt dat deze overheidsinstantie daar niet erg van onder de indruk zal zijn, dan kun je bij de rechtbank om een ‘dwangsom’ vragen. Een dwangsom is een (bestuurlijke) boete die in dit geval overheden moeten betalen voor iedere dag dat ze doorgaan met het overtreden van de regels.

De dwangsom die de rechter oplegt is meestal 100 of 150 euro per dag. Als je vindt dat er een hogere dwangsom moet komen, leg dan uit waarom je dat nodig vindt. Het helpt als je kunt aantonen dat het bestuursorgaan (bijna) nooit op tijd reageert. Als het bestuursorgaan zich niet aan eerder gemaakte afspraken houdt, kun je dat ook opschrijven.³Meestal legt de rechter pas hogere dwangsommen op als de eerste dwangom geen effect heet. Je kunt dan een tweede keer naar de rechter gaan.

De overheid moet de dwangsom aan jou betalen. Dat betekent niet dat de dwangsom is bedoeld om jou te compenseren voor de vertraging. De dwangsom is alleen bedoeld om ervoor te zorgen dat de overheid zich aan de termijnen houdt. ⁴Als jij naar de rechter stapt omdat het jou te doen is om de dwangsommen te kunnen opstrijken, maak je misbruik van recht en beschadig je de reputatie van Woo-verzoekers. Rechters zouden daardoor terughoudender kunnen worden met het opleggen van (afschrikkende) dwangsommen. Je dupeert dus andere Woo-verzoekers en brengt het recht op openbaarmaking in gevaar.

De procedure

Je start de procedure door een beroepschrift in te dienen. Dat kun je doen door een brief per post te adresseren aan de rechtbank, afdeling bestuursrecht.⁵De postadressen van alle rechtbanken vind je via deze pagina op rechtspraak.nl Je kunt er ook voor kiezen om het beroepschrift digitaal in te dienen. Het voordeel is dat je dan niet vergeet om de stukken mee te sturen die de rechter nodig heeft.

Je moet in ieder geval altijd de volgende stukken meesturen:

• je Woo-verzoek
• de ingebrekstelling

De procedure ‘beroep bij niet tijdig beslissen’ kost geld: 184 euro. Je betaalt griffierecht en dat geld krijg je terug als je wint. Dat is het geval als de rechtbank ook vindt dat het bestuursorgaan zich niet aan de antwoordtermijnen heeft gehouden. Het is daarom belangrijk om goed de weken te tellen.

Een ‘beroep bij niet tijdig beslissen’ wordt vaak schriftelijk gevoerd. De rechter neemt een besluit nadat hij jouw brief heeft gelezen.⁶Soms stuurt het bestuursorgaan een verweerschrift waarin ze uitleggen waarom het nog niet is gelukt om een beslissing te nemen. Ze vertellen de rechter dan ook hoeveel tijd ze nog nodig hebben om te beslissen. Je hoeft niet naar de rechtbank te komen. Omdat deze procedure onder het bestuursrecht valt, heb je geen advocaat nodig om ‘m te starten.⁷Als je wel iemand wilt inschakelen om je te helpen moet je die persoon schriftelijk machtigen. In dat geval kun je – als je gelijk krijgt – ook een proceskostenvergoeding krijgen. Hiermee kun je de kosten van je adviseur (deels) betalen.

Geen wondermiddel

Het beroep niet-tijdig is geen wondermiddel. De rechtbank heeft tot acht weken de tijd om uitspraak te doen. Sommige rechtbanken kampen met personeelstekorten waardoor het in de praktijk vaak echt zo lang duurt, soms zelfs (veel) langer. Ook zijn niet alle bestuursorganen gevoelig voor de opgelegde dwangsommen. Of het lukt ze simpelweg niet om de beoordeling van de documenten te versnellen. Maar iets beters hebben we op dit moment niet. SPOON zet zich in om de mogelijkheden voor het afdwingen van tijdige besluiten te verbeteren. Je kunt ons hierbij ondersteunen.