SPOON start strategische procedure over weigering ‘concepten’

Concepten?

‘Concepten’ klinkt misschien niet zo spannend. Maar het buiten de openbaarheid houden ervan maakt het onmogelijk voor pers en parlement om achteraf te kunnen reconstrueren hoe beleid en besluiten tot stand komen. Precies dat wat premier Rutte na ‘Ongekend Onrecht’ zei zo belangrijk te vinden.

Wat is er aan de hand?

Het kabinet en ministeries nemen nu een vlucht naar voren door beslisnota’s standaard mee te sturen met kamerbrieven en persoonlijke beleidsopvattingen in de definitieve documenten wel openbaar te maken. Dat is een goede stap vooruit. Maar tegelijkertijd wordt de nieuwe weigergrond ‘goed functioneren van de staat’ gebruikt om alle documenten die ze ‘niet rijp’ noemen te weigeren. Met andere woorden: de concepten. Dat gaat dan om ieder document waar nog een ‘track change’ in staat, alle communicatie óver concepten, en bijvoorbeeld ook zogeheten ‘Q&A’s’ waarin ministers zich met oefenvragen voorbereiden op debatten. Het is potentieel heel breed.

Waarom is dat een probleem?

In concepten is juist vaak te lezen welke alternatieven ambtenaren hebben ingebracht. Concepten voor altijd uit de openbaarheid houden, betekent dat alle beleidsalternatieven die in een voorbereidend stadium door ambtenaren worden ingebracht, onzichtbaar blijven.

Wat gaat SPOON hieraan doen?

In dit eerste jaar van de invoering van de Woo is de rijksoverheid druk bezig om de nieuwe wet naar haar hand te zetten. Het ministerie van Binnenlandse Zaken en overleggen van hoge ambtenaren produceren de ene beleidslijn na de andere. Contacten tussen ministers, contacten van ministers met kamerleden, contacten met politiek adviseurs, alles moet zwart. Als verzoekers moeten we direct korte metten maken met deze zorgelijke ontwikkeling. SPOON heeft daarom een Woo-verzoek overgenomen van journalisten van De Groene Amsterdammer en Investico. In de reactie op dit verzoek, over de opzet van het onderzoek van de OVV naar de beveiliging van Peter R. de Vries, heeft het ministerie van Justitie en Veiligheid het openbaar maken van concepten integraal geweigerd.

Stap 1 Bezwaarprocedure bij het ministerie

SPOON heeft bezwaar aangetekend en heeft nu zes weken de tijd om bezwaargronden in te dienen. Daarna volgt ergens in mei een hoorzitting. Naar verwachting volgt de beslissing op bezwaar ongeveer twaalf weken na het genomen besluit, dat wil zeggen ergens in juli. Maar het ministerie kan die beslissing indien nodig uitstellen.

Download hierboven via de side bar de uitgebreide toelichting.

Wil je op de hoogte blijven van de procedure, volg ons dan op LinkedIn of Twitter, of schrijf je in voor onze nieuwsbrief.